Twente kan aan de slag met opleiden extra talent voor microchipsector

Bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en andere regionale partners hebben hiervoor in goede samenwerking een plan opgesteld en kunnen dit nu dus gaat uitvoeren. “Hier zijn we heel blij mee. Door de kracht van onze samenwerking in Twente ligt er een belangrijke basis om samen resultaten te halen en snel tot uitvoering van het plan te komen”, zegt Ank Bijleveld, voorzitter van de Twente Board. “Maar wil ik wel een stevige kanttekening plaatsen. Het kabinet maakt binnen dit traject namelijk geen uitzonderingen of specifieke afspraken over de Wet Internationalisering in Balans. Terwijl het werven van internationale studenten een cruciaal punt is in ons plan, waarvoor we al intensief met de andere regio’s samenwerken. VNO-NCW benadrukte dit onlangs ook in hun brief aan de Kamercommissie van OCW”.

Er komt nog een maatwerkbeschikking per regio, maar de onderwijsinstellingen zijn er klaar voor: “We staan in de startblokken om meer Twents talent op te leiden voor toeleveranciers voor de microchipsector”, aldus voorzitter van het College van Bestuur van ROC van Twente, Trudy Vos.

Sander Verschoor, directeur van VDL ETG Almelo, onderschrijft het belang van talent: “Voor Twentse bedrijven zie ik veel kansen in de microchip-industrie. Twente is een innovatieve regio, heeft veel potentie, een aantrekkelijk vestigingsklimaat, sterk industrieel ecosysteem en betrouwbare toeleveranciers. We zijn verheugd dat deze toekenning is gedaan voor de Twentse regio, aangezien (technisch) talent essentieel is om de kansen optimaal te benutten."

Twente levert hiermee als sterke techniekregio een belangrijke bijdrage aan de microchipsector. In Twente opgeleide studenten vinden niet alleen hun plek bij bedrijven in de regio, maar waaieren ook uit over heel Nederland, zoals bijvoorbeeld bij ASML.

Aandachtspunten

Het kabinet is positief over de plannen en benadrukte in de brief naar de Tweede Kamer nog enkele aandachtspunten.

Een deel van de middelen wordt nu toegekend, voor het resterende deel volgen de uitgewerkte plannen op een later moment. Zo is voor het Semicon Learning Center en de activiteiten op gebied van een Leven Lang Ontwikkelen voor 2025 en 2026 nog een uitwerkingsslag nodig. Voor Leven Lang Ontwikkelen ziet het kabinet kansen om samen te werken met andere regio’s en te leren van elkaar. “Hier gaan we mee aan de slag”, zegt Bijleveld. “De aandachtspunten hebben we in beeld en daar werken we aan”. De gevraagde 3,8 miljoen voor een Leven Lang Ontwikkelen zal naar verwachting medio 2025 onvoorwaardelijk worden toegekend.

Het kabinet constateert verder dat er spanning zit op het Nationaal Versterkingsplan van Microchip-talent en de bezuinigingen in het hoger onderwijs. Dit kan mogelijk een effect hebben op de effectiviteit en doeltreffendheid van de plannen. “We blijven het benoemen, de keuze voor technische studies moeten we stimuleren en de groei daarvan financieren in plaats van bezuinigen op hoger onderwijs”, aldus Bijleveld.

Belang van de microchipsector

Investeren in de microchipsector is van groot belang voor Nederland, zowel vanuit economisch als maatschappelijk perspectief. De sector is een belangrijke drager van de economie van de toekomst. ASML behoort tot de absolute wereldtop op het gebied van chiptechnologie en heeft flinke groeiambities. Daarvoor moet de hele keten, waarvan Twente een essentieel onderdeel vormt, groeien. Bedrijven zoals VDL ETG, Demcon, NTS Hengelo, Benchmark Electronics en Tecnotion zijn strategisch belangrijke toeleveranciers en vervullen samen met vele mkb-bedrijven in de regio een cruciale rol voor de sector. Kortom: ASML kan alleen groeien, als bedrijven in Twente ook groeien.

Investeren in technisch geschoold talent

Voor die groei is het noodzakelijk te investeren in technisch-geschoold talent: het opleiden van Nederlands talent, het aantrekken en behouden van internationaal talent, inzetten op zij-instromers en bijscholing van bestaande werknemers. In Nederland kiezen nog steeds te weinig scholieren voor een technische opleiding. Als gevolg daarvan ontstaat er een steeds groter wordend tekort aan technisch geschoold personeel op de arbeidsmarkt. Het aantal vacatures stijgt onverminderd door. Het tekort aan technisch talent is een rem op de ontwikkeling van de chipsector in Nederland. Hoewel we wereldwijd toonaangevend zijn in deze technologie, staat die positie daarmee onder druk.

Twentse plannen

Gezamenlijk ontwikkelden de Twentse onderwijsinstellingen, het Twentse bedrijfsleven, en overheden verenigd binnen Twente Board een plan voor de duurzame versterking van de sector. Dit plan beschrijft maatregelen die leiden tot uitstroom van extra technisch opgeleide studenten op zowel mbo-, hbo- als wo-niveau en omvat diverse maatregelen om behoud van talent te bewerkstelligen.

In de periode tot en met 2030 moeten 1.640 extra studenten instromen in de technische opleidingen. Dat moet leiden tot een structurele toename van zo’n 480 afgestudeerde studenten in de daaropvolgende jaren. Belangrijke ambitie is om het potentieel aan studenten dat wordt opgeleid te koppelen aan microchipbedrijven en de “stayrate” van (internationale) studenten in de regio en in Nederland te verhogen.

Ook zijn er maatregelen die op de korte termijn extra potentieel gaan opleiden vanuit zij-instroom en doelgroepen die op dit moment minder vertegenwoordigd zijn in de microchipsector via een aanbod Leven Lang Ontwikkelen. De komende vijf jaar moeten daarmee bijna 800 extra mensen hun weg naar de microchipsector vinden en worden circa 2.200 bestaande werknemers in de sector opgeleid naar de laatste stand van de technologie.

Uniek in de aanpak is het Semicon Learning Center, een belangrijk uithangbord voor de microchipsector in Twente en Nederland. Daarin werken bedrijfsleven, studenten en onderzoekers samen aan bijvoorbeeld praktijk- en onderzoeksopdrachten. Ook komen mensen in aanraking met de kansen die de sector biedt en de apparatuur die wordt toegepast in en om de machines van ASML. In de opzet van het Semicon Learning Center staan de opgaven van bedrijven centraal en spelen de bedrijfsvakscholen een belangrijke rol.

Over Project Beethoven

Binnen project Beethoven wordt extra geïnvesteerd in talentontwikkeling ter versterking van de Nederlandse microchipsector: 450 miljoen euro tot en met 2030 en daarna structureel 80 miljoen euro per jaar. Doel is snel meer technici op te leiden voor deze sector, bijvoorbeeld door meer studenten te werven en toe te laten en meer mensen om en bij te scholen. Omdat dit een nationale opgave is, heeft het kabinet mbo’s, hbo’s en universiteiten in vier regio’s verspreid over het hele land (Groningen, Enschede, Delft en Eindhoven) gevraagd om samen met de microchipsector met een uitgewerkt plan te komen.

Lees hier de Twentse plannen