Sheltersuit viert tien jaar innovatie in noodhulp
Dit jaar viert Sheltersuit, de sociale onderneming uit Enschede, haar tienjarig jubileum. Wat begon als een creatief antwoord op een schrijnend maatschappelijk probleem, is uitgegroeid tot een wereldwijde beweging. We spraken met Bart Nijsink, een van de drijvende krachten achter Sheltersuit, over hoe innovatie vanaf dag één centraal heeft gestaan en wat de toekomst brengt.
Datum van publicatie: 19 december 2024
Lees tijd +/- 6,1 minuten
Een innovatieve start
In 2014 zag ontwerper Bas Timmer het leed van daklozen van dichtbij toen de vader van een vriend overleed aan onderkoeling. Gedreven door deze tragedie en zijn achtergrond in de mode, ontwikkelde hij de eerste Sheltersuit: een water- en winddichte jas die eenvoudig kan worden omgevormd tot een warme slaapzak. “De kracht van Sheltersuit zit in de eenvoud van het idee, maar de innovatie zit in elk detail,” vertelt Bart Nijsink. “We gebruiken hoogwaardige restmaterialen uit de textielindustrie die wij weer upcyclen en we werken samen met partners die onze missie ondersteunen.”
Het eerste ontwerp van de Sheltersuit was simpel en effectief, maar door de jaren heen is het product sterk doorontwikkeld. “We hebben twee belangrijke dingen geleerd: het pak had in het begin geen onderkant die open kon en geen rits. Door dat toe te voegen, kan iemand het pak blijven dragen zonder warmte te verliezen. Nu is het echt gedesignd. Er zitten meer zakken aan de binnen- en buitenkant. Het is geschikt gemaakt voor mensen die buiten leven, voor de straatslapers,” legt Nijsink uit.
Vanaf het begin koos Sheltersuit voor een maatschappelijk verantwoorde aanpak. De pakken worden geproduceerd in hun atelier in Enschede, waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans krijgen om te werken en zich te ontwikkelen. “Deze sociale innovatie is net zo belangrijk als de technische aspecten van ons product,” aldus Nijsink.
Groei door samenwerking
De afgelopen tien jaar heeft Sheltersuit zich ontwikkeld tot een organisatie met impact op wereldschaal. “Innovatie is niet alleen technologie, maar ook hoe je samenwerkt en je netwerk inzet,” legt Bart uit. Waar Sheltersuit in het begin zelf de pakken uitdeelde, werken ze nu samen met organisaties die dagelijks in contact staan met daklozen en vluchtelingen. “Inmiddels groeit ons netwerk bijna dagelijks. Elke dag komt er wel een daklozenorganisatie bij die gebruik maakt van onze pakken.”
Ook in Twente heeft Sheltersuit sterke samenwerkingen opgebouwd. Onder andere met Saxion en de Universiteit Twente, waar studenten hebben bijgedragen aan het ontwerpen van duurzame materialen en productiemethoden. “Het innovatieve ecosysteem in Twente is cruciaal geweest voor ons succes,” benadrukt Nijsink.
Daarnaast is Sheltersuit als organisatie gegroeid van een vrijwilligersinitiatief tot een professionele stichting. “We hopen deze maand het hoogste keurmerk van het CBF (Centraal Bureau Fondsenwerving) binnen te slepen. Dat is een solide basis en opent deuren naar grotere goede doelen en fondsen,” vertelt Bart trots. De organisatie heeft nu dertig mensen in dienst in de sociale fabriek, naast een groep toegewijde vrijwilligers.
Efficiënte productie en duurzame materialen
Sheltersuit probeert dit jaar 10.000 pakken te produceren. Het productieproces is in de afgelopen jaren efficiënter geworden – van acht uur per pak naar 6,5 uur – zonder in te leveren op kwaliteit. “Dat is bijzonder, want elk Sheltersuit is uniek. We werken met geupcyclede materialen, zoals achtergebleven slaapzakken en tenten van festivals en restmaterialen uit de textielindustrie in Nederland. Die materialen worden omgeturnd tot Sheltersuits voor daklozen,” zegt Nijsink.
De impact van een Sheltersuit op een individu is enorm. “Een gebrek aan slaap heeft grote gevolgen voor je welzijn. Als je je minder druk hoeft te maken om warmte en je spullen veilig kunt dragen, geeft dat rust. Natuurlijk zijn er nog veel meer zaken waar mensen met een dak boven hun hoofd niet bij stil hoeven te staan, maar de uitreiking van zo’n pak laat zien dat we na tien jaar nog steeds verschil maken – en steeds meer.”
Toekomst vol ambities
Het jubileumjaar markeert niet alleen een mijlpaal, maar ook een moment van reflectie en vooruitkijken. Sheltersuit blijft innoveren met nieuwe producten, zoals de Shelterbag, een lichtere en compactere oplossing voor daklozen in warmere klimaten. “We willen nog efficiënter produceren en onze impact vergroten, maar altijd met behoud van onze kernwaarden: duurzaamheid, inclusiviteit en samenwerking.”
Een ander ambitieus doel is het vergroten van bewustwording rondom dakloosheid en vluchtelingenproblematiek. Dit doen ze onder andere door het organiseren van internationale evenementen en campagnes. “Het verhaal van Sheltersuit is niet alleen dat van een product, maar van een beweging die hoop en waardigheid brengt waar dat het hardst nodig is,” aldus Nijsink.
Tien jaar innovatie in Twente
Het succes van Sheltersuit onderstreept de kracht van innovatie in Twente. Nijsink: “Twente is een regio waar creativiteit, technologie en ondernemerschap samenkomen. We zijn trots dat we hier ons verhaal hebben kunnen beginnen en willen de komende tien jaar nog meer impact maken, zowel lokaal als internationaal.”
Deel gerelateerde artikelen op:
Wendy Kloezeman
Sheltersuit, Bart Nijsink
Up to date blijven?
“Ik vind security, van een hoger niveau, interessant”