Twente als proeftuin voor kringlooplandbouw

Van duurzaam naar kringloop

De milieu-afbraak van onze huidige voedselproductie is zo groot, dat de aarde wordt uitgeput als we zo door gaan. De manier waarop we momenteel voedsel produceren is ongunstig voor het milieu en de menselijke bevolking. 

Een eerlijke keten

Het gaat verder dan wat de aarde kan geven, schrijft minister Schouten in haar toekomstvisie op de landbouw. "We moeten voorkomen dat we bodem, water en grondstoffen uitputten en de temperatuur op aarde onaanvaardbaar verhogen." Om een houdbaar voedselsysteem te ontwikkelen is kringlooplandbouw nodig. Een eerlijke keten, waar ook een verdienmodel uit voortkomt. De manier waarop de landbouw nu is georganiseerd, is vooral gericht op kostenverlaging en productieverhoging, zegt de minister. "Dit is in Nederland ten koste gegaan van biodiversiteit, het milieu, kwaliteit van drinkwater en de aantrekkelijkheid van het landschap."

Toekomstbestendige landbouw

Er moet een omslag komen. Toekomstbestendige landbouw, die aanzienlijk minder schade aan het milieu berokkent dan op dit moment, is de korte termijn ambitie van Nederland. Dus, hoe kunnen we meer voedsel produceren voor een grotere bevolking, zonder de druk op het milieu te verhogen? Hoe zorgen we voor herstel van het voedselsysteem en verminderen we de nadelen voor het milieu? De regering zal jaarlijks honderden miljoenen euro’s investeren om de boeren in ons land te ondersteunen en stimuleren bij de omslag naar kringlooplandbouw. De minister vindt het belangrijk dat de landbouwsector zich meer gaat richten op het produceren van voedsel met zo min nadelig effect op natuur, milieu en klimaat. De minister gaat – om innovatie een forse impuls te geven – in eerste instantie in vijf gebieden agrariërs ruimte geven om tijdelijk af te wijken van bepalingen in wet- en regelgeving. Twente is een van deze gebieden.

Experimenteren

Zo neemt minister Schouten maatregelen om het gebruik van kunstmest terug te dringen en dierlijke mest te bevorderen. In Twente wordt hiermee geëxperimenteerd in Mineral Valley. Een voorbeeld is de proeftuin dunne fractie varkensmest samen met de Wageningen Universiteit. Varkensmest hebben we in de regio genoeg, terwijl we kunstmest moeten aanvoeren. In varkensmest zitten veel mineralen en andere voedingsstoffen die heel gezond zijn voor de bodem. In de proeftuin meten ze het effect van varkensmest op de groei van de gewassen waardoor we uiteindelijk toe kunnen naar een vermindering van het gebruik van kunstmest. Andere proeftuinen van Mineral Valley zijn loket voor gezonde voedingsbodem en duurzame teelt veehouderijgewassen.

En verder?

Ook wil de minister het aandeel reststromen als grondstof voor diervoer vergroten, komt er een onderzoek naar de bodemkwaliteit van de Nederlandse landbouwbodems en krijgen zo’n 40 agrarische ondernemers de mogelijkheid om natuurgrond te gebruiken voor natuurinclusieve bedrijfsvoering.