Met influencers vmbo-techniek promoten

Er is grote behoefte aan technisch geschoolden, echter stageneren de aanmeldingen voor de techniekopleidingen. Het ministerie worstelt al jaren met de kwestie en nodigt ondernemers uit om oplossingen aan te dragen. Interessante oplossingen; van de inzet van influencers tot mobiele werkplaats op scholen. Corine Korrel werkt al twaalf jaar met vmbo-scholen en pleit voor betere voorlichting aan 14-jarigen: nu is het beeld van een technisch beroep te eenzijdig.

Ondernemer Kristel Thieme neemt geen blad voor de mond. Evenementen die techniek bij jongeren moeten promoten zijn ‘extreem passief’, laten verouderde techniek zien en zijn te eenzijdig gericht op jongeren die met hun handen willen werken. De oplossing? Een escaperoom op school die ook meisjes van 13 laat ervaren dat er volop kansen zijn in de bouw of mechatronica.

Thieme (29) is één van de zeventien ondernemers die afgelopen vrijdag op het ministerie van Onderwijs zijn uitgenodigd om een pitch te houden. In vijftien minuten moesten ze de achtkoppige jury van vooral ambtenaren overtuigen. De winnaars krijgen €40.000 om hun idee uit te voeren. In totaal is er €240.000 beschikbaar.

Dit studiejaar koos ruim 20% van de scholieren in de leergangen vmbo-kader en vmbo-basis voor techniek, maakte samenwerkingsverband Techniekpact eerder dit jaar bekend. Dat is evenveel als in 2013, toen het Techniekpact van start ging. Ook op andere onderwijsniveaus stagneren de aanmeldingen. En dat terwijl bedrijven kampen met grote tekorten aan vakmensen.

Voor het ministerie is de geringe animo voor vmbo-techniek een wicked problem, zegt beleidsadviseur Lucie Gooskens. ‘We hebben de afgelopen dertig jaar van alles geprobeerd en zijn benieuwd naar de ideeën van verfrissende partijen.’ Als de challenge voor ondernemers een succes is, wil het ministerie de werkwijze vaker toepassen. Volgens jurylid Jan van Nierop (63), voorzitter van stichting Platforms VMBO, moeten vmbo-leerlingen op een andere manier worden benaderd. ‘De oplossingen die mensen van mijn leeftijd bedenken, werken niet. We blijven hangen in techniekdagen en leerkisten voor scholen.’

Van Nierop wordt vrijdagochtend op zijn wenken bediend. Vier ondernemers stellen voor om influencers in te zetten op sociale media. De mogelijkheden blijken eindeloos. De bedrijven schrijven een script en bekende vloggers zoals Enzo Knol, Gio en Kalvijn doen net alsof timmerman of biologieleraar het tofste beroep van de wereld is. Uiteraard blijven de filmpjes ‘authentiek’.

‘Youtubers weten echt massahysterie te bereiken’, legt Sanne Knoben van marketingbureau 3sixtyfive uit. Als voorbeeld noemt ze poopsie slime surprise, een slijmpotje dat vorig jaar dankzij de vlogs van influencers zoals MeisjeDjamila tot de populairste sinterklaascadeautjes behoorde.

Ondernemer Abdelkarim Seghau gooit het over een andere boeg. Hij wil in Rotterdam Zuid een bouwkeet plaatsen op een marktplein, waar basisschoolleerlingen bijvoorbeeld een workshop solderen kunnen volgen. In een later stadium wil hij met een mobiele werkplaats langs scholen rijden. Op die manier wil hij het imago van technische beroepen — vies, slecht betaald, weinig aanzien — kantelen.

Vmbo-expert Corine Korrel, die niet bij het initiatief van het ministerie betrokken is, betwijfelt of de initiatieven van de ondernemers de doorslag gaan geven. ‘Er rijdt al jaren een techniekbus langs scholen, dat heeft weinig resultaat gehad. En denk je nu echt dat je met een escaperoom een echt beeld krijgt van een werkdag? Dan kun je net zo goed een dagje naar de Efteling.’

Ook op de inzet van influencers is Korrel kritisch. ‘Ik vind het niet eerlijk dat kinderen van 14 op die manier een kant op worden geduwd. Een influencer weet niet waar een kind goed in is en blij van wordt. Daar moet het om gaan. Kinderen zijn geen werkbijen die de tekorten moeten oplossen.’

Volgens Korrel hebben scholieren vooral behoefte aan voorlichting van vakmensen die uitleggen hoe hun werkdag eruitziet. ‘Docenten, ouders en pubers hebben daar vaak geen idee van. Laat zien dat een timmerman niet de hele dag achter een werkbank staat, maar ook administratie moet doen en contact heeft met klanten. En dat er ook technische banen zijn in andere sectoren, zoals de handel. Zo kun je de beroepen voor jongeren inzichtelijker maken.’