“Natuur en landbouw zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden”

Als kind bracht hij veel tijd door in de natuur. Daar ontstond zijn liefde voor planten en dieren. Tijdens zijn studie en stages zag Arjen van Buuren echter dat het gebruik van kunstmest, chemie en monoculturen nadelige invloeden hebben op natuurwaarden, biodiversiteit en het landschap. Dat kon anders, zo vond hij. Met zijn natuurinclusief bedrijf aan de Zenderense Es in Borne en op de Deldeneresh in Ambt-Delden draagt hij bij aan gezond voedsel en een gezonde bodem. “Natuur en landbouw zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dat is bij ons bedrijf goed zichtbaar.”

In het kort

  • Agrariër Arjen van Buuren wil met natuurinclusieve landbouw én kringlooplandbouw op Zenderense Es en Deldeneresh voorbeeld zijn voor duurzame landbouw

Global Goal

global goal icon

“De landbouw in Nederland wordt wereldwijd geprezen vanwege de producties, efficiency en innovaties. Nederland is de tweede landbouwexporteur van de wereld. Maar dit landbouwsysteem heeft een keerzijde. Het doet namelijk een te groot beroep op grondstoffen, water en energie. Het milieu wordt belast en tast de biodiversiteit en het landschap aan. Daarnaast zijn inkomsten en lasten binnen het landbouwsysteem oneerlijk verdeeld. Wij laten met ons bedrijf zien dat dat ook anders kan”, legt Arjen van Buuren uit.

Goed voor natuur en bodem

Natuurinclusieve landbouw is een vorm van duurzame landbouw die uitgaat van een veerkrachtig voedsel- en ecosysteem. Het is een manier van boeren waarbij gewerkt wordt binnen de grenzen van de natuur. Door deze manier van boeren neemt de biodiversiteit, de rijkdom aan planten en dieren, toe. “Gezond voedsel dus, waarmee we tevens bijdragen aan een gezonde bodem. Voor nu, maar ook voor in de toekomst. Dat vind ik heel belangrijk. We maken onze producten in een korte keten samen met lokale ondernemers en verkopen deze rechtstreeks aan consumenten en lokale bedrijven”, vervolgt hij zijn verhaal. “Wij onderscheiden ons vanwege de vele gewassen die worden geteeld, de natuur die geïntegreerd is in de bedrijfsvoering, de producten die geproduceerd worden en afgezet worden in de korte keten.”

Toekomstbestendig

Deze manier van boeren is niet nieuw voor hem. “In plaats van langs de zijlijn te roepen dat het anders kan, besloot ik het boeren met mijn eerste bedrijf in de jaren negentig in Ierland anders te doen. En dat beviel goed. Om ervoor te zorgen dat toekomstige generaties in hun eigen behoeften kunnen blijven voorzien en deze niet in gevaar worden gebracht, kiezen wij ook hier in Twente voor natuurinclusieve landbouw én kringlooplandbouw. Dat wil zeggen dat een dergelijke vorm van landbouw toekomstbestendig is, zowel in ecologisch, economisch als sociaal opzicht.”


Van zijn keuze om het destijds anders te doen heeft hij nooit spijt gekregen. “Ik krijg er positieve energie en een gelukzalige gevoel van als ik dat door ons toedoen biodiversiteit en natuurwaarden worden verhoogd. De waardering die je krijgt vanuit de maatschappij, omdat men ziet dat het landschap verandert is geweldig! En de mooie producten die voortvloeien uit de verschillende teelten dragen hier ook zeker aan bij. Wij willen mensen dit ook graag laten zien. We willen studenten en collega-boeren inspireren om ook andere keuzes te maken die een positieve bijdrage leveren aan natuur en bodem.”

 

Uitdagingen

Maar het gaat natuurlijk ook bij zijn bedrijf niet allemaal vanzelf. “De grootste uitdaging is, als je start met een natuurinclusief bedrijf of je gaat de bedrijfsvoering gaat aanpassen naar meer natuurinclusief, is het verdienmodel”, legt hij uit. “De opbrengsten zijn lager, dus telen voor wereldmarktprijzen is economisch niet haalbaar. Onderscheidend zijn is dus belangrijk, net als het verkopen van de producten in de buurt. Dat vraagt een andere vorm van ondernemerschap. Veel investeren in contacten in de omgeving is belangrijk. En blijven uitleggen waarom je boert op deze manier is ook nodig om uiteindelijk een eerlijke vergoeding voor de producten te krijgen.”


“De bodem is het belangrijkste onderdeel van het bedrijf. Hier groeien namelijk de gewassen en lopen de dieren. Om de bodem gezond te houden en met name het bodemleven, passen we zo min mogelijk grondbewerkingen toe en proberen we het hele jaar door de bodem bedekt te houden met gewassen en/ of groenbemesters. We gebruiken geen chemie, kunstmest en drijfmest. Daarentegen wordt er vaste stromest gebruikt van ons vleesvee en van andere veehouders waar we mee samenwerken. Dat heet het sluiten van de kringloop. Zonder een gezonde bodem en dito bodemleven kunnen er geen gezonde gewassen worden geteeld. Planten worden vatbaar voor ziekten en plagen en oogsten vallen tegen of mislukken. De bodem is een belangrijk onderdeel van het ecosysteem waar elk seizoen begint met het planten van een zaadje.”

 

Levensdoel

Hij vervolgt: “Wij zijn enkel passanten die het voorrecht hebben een stukje aarde voor een periode te mogen beheren en bewerken. Door dit op een natuurinclusieve en dus duurzame manier uit te voeren, kunnen we dit met een gerust hart doorgeven aan toekomstige generaties. Ik zie het als mijn levensdoel om dit breed uit te dragen om anderen te inspireren er ook mee aan de slag te gaan. Naast het organiseren van excursies en presentaties op ons bedrijf, doceer ik daarom een dag in de week aan de Aeres Hogeschool in Dronten, ben ik pilotleider bij Agro Innovatie Centrum de Marke. Hier begeleid ik een project vanuit de provincie Gelderland en begeleid ik groepen studenten Organic Farming. Ik vind het onderwerp en de bewustwording ervan bijzonder belangrijk en daarvoor zet ik mij graag elke dag weer met hart en ziel in.”

Datum: 19 september 2022 |

Bron tekst: Arjen van Buren |

Auteur: Marloes Neeskens

Lees meer over #Farm of the Future