‘Vanuit mijn vorige werkgever werd ik een keer uitgeleend aan mijn vader. Snel kreeg ik van medewerkers te horen: ‘wanneer ga je nou eens voor óns geld verdienen?’ Ik heb altijd getwijfeld of het in de organisatie gedragen zou worden; je bent toch ‘de zoon van’. Dat ik ondernemer wilde zijn, daar was ik wel uit, maar werkgever? Toen het gevraagd werd vanuit het bedrijf, dacht ik: het is nu of nooit. Mijn vader en ik gingen naar de notaris en zetten onze handtekening. De week erna hadden we een afspraak bij de bank, maar ik zat er mooi alleen. Dus ik bel mijn vader op: wij hebben een afspraak vandaag. Ikke niet meer, zei hij, het is nu jouw feestje. Ik zeg: ja da’s lekker, ik ben niet voorbereid. Zegt hij: nou, les één; altijd voorbereid zijn.’
‘Bij onze machinefabriek gaat het om veel enkelstuks en veel risico, terwijl er vaak weinig herhaling achter zit. Toen dacht ik: hoe mooi kan het zijn als je een eigen product ontwikkelt? Het geeft een onderstroom aan werk voor de fabriek en het biedt je bedrijf toekomst. Nu ben ik met vijf producten bezig en denk ik: even pas op de plaats, er moeten er eerst een paar tot wasdom komen. Ideeën krijgen we vanuit de markt. Zo hebben we onze vliegwielen in eerste instantie gebouwd voor een klant. Die vroeg al snel om op te schalen, vanwege de verwachte omzetaantallen. Slechts op de verwachting groeien als toeleverancier was een brug te ver. Maar als je ergens samen in gelooft, moet je het ook echt samen gaan doen. En de joint venture was geboren.’
‘Ik zie innovatie als faciliterend én probleemoplossend. Waar ik wel elke keer tegenaan loop is: je doet iets nieuws dus onbekends en dan stuit je op ouderwetse regels, die hier nog niet in voorzien. Soms word ik erg moe van de enorme lobby die blijkbaar nodig is om daar beweging in te krijgen. Overheden zouden naar mijn mening
beter moeten luisteren naar degenen die de instrumenten gebruiken. Vooral niet het braafste jongetje van de klas spelen, maar kijken in welke geest de regels zijn bedacht en welke ruimte er is voor nieuwe technologie waarin deze regels nog niet voorzien. Iets meer creativiteit en coöperatie. Het staat zo vaak in de krant: ‘het mkb is de ruggengraat van de Nederlandse economie’. Maar als dat mkb met geweldige ideeën en innovaties op de proppen komt, maken de regelgevers deze veelal onmogelijk.’
‘Dan is er de uitdaging van financiering. Voorheen konden we nog wel een aanzien- lijk deel daarvan bij de banken ophalen, maar die maken nu een terugtrekkende beweging. Een ‘mooi’ voorbeeld van ‘regels om de regels’ in subsidieland: er wordt je gevraagd een exacte begroting in te leveren bij aanvang, terwijl je bij God nog niet weet hoe ver weg die stip op de horizon ligt. En je bij een instrument voor innovatie per definitie weet dat het pad niet zo wordt belopen als bedacht. Sterker nog, volgens mij moet je je achter de oren krabben als een ondernemer je voorschotelt dat dat wel zo is.’
‘Wij konden onze innovaties succesvol ín de markt zetten, doordat het bij alle vijf begon met een vraag of behoefte uít de markt. Onze recyclingmachine werd direct geadopteerd door een Amerikaan, terwijl het daar met de e-tractor moeizamer gaat. In Duitsland vinden ze ons innoveren geweldig, maar zelf durven ze het maar mondjesmaat. De zuidelijke landen kijken niet zo op regeltjes, daar zijn meer cowboys en is een veel beweeglijkere overheid. In Bangladesh zijn we met een project bezig dat lokaal een enorm probleem kan oplossen: vijf miljoen vluchtelingen kappen er elf hectare tropisch oerwoud per dag om hun pannetje eten op te koken. Ze laten hun afval achter en trekken naar het volgende stuk bos. Die afvalstroom willen we omzetten naar een brandstof. En dan roept de overheid: jullie machine is te duur of past niet in deze regeling. Maar dat oerwoud dan, dat is toch onbetaalbaar? Het lijkt er geregeld op dat je als onder- nemer bij voorbaat wordt veroordeeld tot crimineel: een oprechte ondernemer bestaat toch niet.’
‘Iets heeft pas impact als het wat verbetert in de wereld. Je weet bijna nooit van tevoren of je er geld mee gaat verdienen. Vaak ligt de omzet ver in de toekomst of is de markt nog te conservatief. Soms weet je dat mensen ergens mee geholpen gaan worden, terwijl je óók weet dat je er waarschijnlijk geen cent mee verdient. Als zoiets je enige project is moet je het niet doen, dan ga je er zelf aan kapot. En als het je bedrijf onderuit trekt, sta je mogelijke toekomstige innovaties in de weg. Ik zou nog graag iets aan de plastic soep willen doen, nu een van de voornaamste bedreigingen op aarde. Vijf rivieren bevatten en veroorzaken tachtig procent van de plastic soep. De monding van een rivier is redelijk te overzien, hang er gewoon een vangnet voor. Ten opzichte van de omvang van het probleem hoeft dit toch niet immens duur te zijn.’
‘Als mijn medewerkers iets moeilijk vinden, helpt een houding van: samen kunnen we dat wel. Want ‘samen’ is minder bedreigend. Ontwikkelingen doe ik vanuit de mogelijkheden en toekomst die ik erin zie, meer dan dat ze puur dienen als stabiliteit voor de onderneming. Innovatie en bedrijfsresultaat kunnen elkaar ook tegenwerken. De afgelopen acht jaar hadden we hogere rendementen gehad als we niet hadden geïnnoveerd. Toch stopten we alle vrije kasstroom in de onder- neming. Niet zo spannend als we er de toekomstperspectieven mee verbeteren. En als je iets hebt bedacht wat impact kán hebben, moet je daarna wel groeien om het ook echt impact te géven. Een van onze beslismomenten was de aankoop van een stuk grond waarmee onze omvang verdubbelde. Toen nancieel een brug te ver, maar de kavel van de buurman staat maar één keer te koop. Geen idee waar ik over tien jaar sta. Hoewel, van sommige producten weet ik al dat de gehele groei op huidige locatie niet haalbaar is. Dan zullen we toch echt ook elders en in het buitenland moeten produceren.’
- Vliegwielen: kunnen stroom en frequentiepieken in elektriciteit- snetten of bij elektro-intensieve fabrieken met grillig gebruik opvangen en uitvlakken. Ook geschikt voor energieopslag.
- MultiToolTrac: volledig elektrisch aangedreven en in spoorbreedte verstelbare tractor met vier wielen die afzonderlijk van elkaar zijn te besturen.
- DeSpray Environmental: recyclingmachine voor spuitbussen (vier miljoen per installatie per jaar), die vloeistoffen, gassen en metaal scheidt en voor honderd procent tot herwinbare grondstoffen omvormt.
- Drone4Emergency: drone met een draagvermogen van 500 kilo, waarmee gewonde of gesneuvelde soldaten uit een gevaarlijk gebied kunnen worden gehaald zonder dat andere levens gevaar lopen.
- Drone4Logistics: drone met een draagvermogen van 500 kilo, waarmee pallets en ‘sling’ lading (autonoom) vervoerd kunnen worden.